ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

(ΑΠΟΝΕΥΡΩΣΗ)

Η απονεύρωση σαν θεραπευτική επιλογή, είναι η τελευταία λύση του οδοντιάτρου στην προσπάθειά του να διατηρήσει στο στόμα ένα σοβαρά τραυματισμένο δόντι.

Δεν είναι δηλαδή η καλύτερη επιλογή, δυστυχώς όμως είναι η μοναδική πολλές φορές για ένα δόντι τα νεύρα του οποίου έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα.

Αιτίες τέτοιας ανεπανόρθωτης βλάβης είναι :

Ø      Τερηδόνα που αμελήθηκε και δεν σφραγίστηκε εγκαίρως

Ø      Απώλεια σφραγίσματος που δεν αντικαταστάθηκε εγκαίρως

Ø      Μη σωστός καθαρισμός της τερηδόνας από τον οδοντίατρο πριν το σφράγισμα

Ø      Πολύ βαθύ σφράγισμα που δυστυχώς αρχικά μπορεί να έχει προλάβει τη μεγάλη ζημιά του νεύρου, όχι όμως και την εισβολή κάποιων μικροβίων τα οποία μετά από μια μακροχρόνια ίσως μάχη με την άμυνα του δοντιού, καταφέρνουν τελικά να επικρατήσουν και να νεκρώσουν το νεύρο.

Ø      Κάταγμα του δοντιού με προβολή του νεύρου (αποκάλυψη)

Ø     Βίαιο κτύπημα του δοντιού (προκαλεί διαταραχές στην αιμάτωση του νεύρου)

Τι είναι όμως η απονεύρωση ;

Όπως δυστυχώς πιστεύει ο περισσότερος κόσμος, απονεύρωση δεν σημαίνει ότι απλά ανοίγει ο οδοντίατρος το δόντι και αφαιρεί τα νεύρα του, με αποτέλεσμα να περάσει ο πόνος.

Η απονεύρωση είναι μια πολύπλοκη διαδικασία κατά την οποία ανοίγεται πρόσβαση προς τα νεύρα, εντοπίζονται και αφαιρούνται και μετά αρχίζει η πιο ουσιαστική εργασία που θα κρίνει το αν θα διατηρηθεί ή όχι το δόντι.

Μετά λοιπόν την αφαίρεση του πολφού

1)      γίνεται διεύρυνση των καναλιών που περιείχαν τα νεύρα ώστε να υπάρχει πρόσβαση σε όλο το μήκος του δοντιού και ακολουθεί σχολαστικός καθαρισμός τους, ώστε να αφαιρεθούν όλα τα υπολείμματα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα μικρόβια σαν τροφή. Κατόπιν τοποθετείται αντισηπτικό φάρμακο και κλείνεται με προσωρινό σφράγισμα το δόντι.

Αυτή η φάση, ανάλογα τη μόλυνση που υπάρχει, μπορεί να χρειάζεται περισσότερες από μία φορά επαναλήψεις, μέχρι το δόντι να είναι αρκετά καθαρό ώστε να κλείσει μόνιμα.

Όταν λοιπόν το δόντι είναι πια ασυμπτωματικό (δεν πονάει), ο οδοντίατρος προχωράει στην φάση η οποία ουσιαστικά θα κρίνει για το πόσα χρόνια θα παραμείνει στο στόμα δόντι αυτό. Τα κανάλια που περιέχουν τα νεύρα, πρέπει να σφραγιστούν σε όλο το πλάτος και μήκος τους με ειδικά υλικά που δεν αλλοιώνονται με την πάροδο του χρόνου και δεν επιτρέπουν στα λιγοστά μικρόβια που έχουν ακόμα μετά από όλα αυτά επιβιώσει, να πολλαπλασιαστούν. Αν αυτό δεν συμβεί σωστά, τότε τα μικρόβια αυτά, αφού πολλαπλασιαστούν μέσα στο χώρο των καναλιών που έμεινε κενός με την έξοδό τους από το δόντι στο οστό, προκαλούν γύρω από αυτό εκ νέου έξαρση των συμπτωμάτων (πόνος, πρήξιμο κ.ά).  Τότε μιλάμε για αποτυχημένη απονεύρωση, που ίσως χρειάζεται επανάληψη (ξανά δηλαδή όλα τα στάδια που φροαναφέραμε).

Μετά την τελική έμφραξη των καναλιών, αφήνεται μία εβδομάδα ώστε να σιγουρευτούμε πως η θεραπεία έχει επιτύχει. Δυστυχώς σε σπάνιες περιπτώσεις, αμέσως μετά την τελική έμφραξη, εμφανίζεται πόνο ή και πρήξιμο.

Aυτό μπορεί να οφείλεται είτε σε έξοδο των μικροβίων από τη ρίζα, είτε σε έξοδο των υλικών της έμφραξης, είτε σε τραύμα του οστού έξω από το κανάλι από τα μικροεργαλεία του οδοντιάτρου.

Αντιμετωπίζεται, είτε με χορήγηση αντιβίωσης, είτε με εκ νέου άνοιγμα του δοντιού.

Είναι πολύ σημαντικό να τοποθετείται μόνιμο σφράγισμα στο δόντι, γιατί τα υλικά που χρησιμοποιούμε στην έμφραξη των ριζών, δεν είναι ανθεκτικά στις συνθήκες του στόματος και αν αφεθεί το δόντι μόνο με το προσωρινό σφράγισμα, είναι σίγουρο πως θα καταστραφούν και θα έχουμε υποτροπή.

        Υπάρχουν κυρίως τριών (3) ειδών απονευρώσεις :

Α) Ενδοδοντική Θεραπεία σε ζωντανά δόντια. Εισβάλλουν τα μικρόβια, κάνοντας ζημιά στο νεύρο και προκαλούν δυνατό πόνο και οίδημα.

Β) Ενδοδοντική Θεραπεία σε νεκρά δόντια. Ο πολφός έχει νεκρωθεί σιγά - σιγά και τα μικρόβια που ζουν από τα υπολείμματά του,  εισβάλλουν πια στο οστό έξω  από το δόντι.

Γ) Επανάληψη σε ήδη απονευρωμένα δόντια, που είτε έφυγε το σφράγισμα και καταστράφηκε η έμφραξη των καναλιών, είτε έχει γίνει κακή πρώτη προσπάθεια (αποτυχημένη) και τα μικρόβια που εξακολουθούν να ζουν μέσα στα κανάλια, εισβαλλουν εκ νέου στο οστό, έξω από το δόντι.

Καλό είναι,  οι επαναλήψεις να πραγματοποιούνται από ειδικούς οδοντιάτρους που κάνουν μόνο απονευρώσεις (ενδοδοντολόγους ή ενδοδοντιστές).

Υπάρχουν ακόμη και τέλειες απονευρώσεις που για κάποιο λόγο αποτυγχάνουν, χωρίς να είναι εμφανή τα αίτια της αποτυχίας. Συνήθως, δυστυχώς αν αποτύχει με επανάληψη, ειδικά αν έχει γίνει από ειδικό, το δόντι είναι καταδικασμένο.

Επιπλοκές :

Α)  Πόνος. Ειναι προσωρινός, αν υπάρχει, και θα περάσει μεσα στις πρώτες 3 μέρες, ακολουθώντας τις οδηγίες του γιατρού σας

Β) Πολλές φορές είναι αναγκαίο να τοποθετηθεί στεφάνη (θήκη) στο δόντι, ώστε να προστατευθεί από πιθανό κάταγμα, μιας και αφενός τα ενδοδοντικώς θεραπευμένα δόντια έχουν ούτως ή άλλως μεγάλη απώλεια ιστών, αφετέρου η έλλειψη του οργανικού κομματικού τους (του πολφού) τα κάνει εύθραυστα, καθώς χάνουν τη λιγοστή ευλυγισία που έχει ένα υγιές δόντι.  Πολύ συνηθισμένο είναι να τοποθετείται και άξονας (ένα είδος βίδας) ώστε να ενισχύεται το σφράγισμα (δρα σαν σκελετός) σε ένα από τα κανάλια του δοντιού.

            Γ) Σπάσιμο εργαλείων μέσα στο δόντι κ.τ.λ.

Kαλό είναι να γνωρίζουμε πως το απονευρωμένο δόντι δεν έχει ποτέ την αντοχή του ζωντανού και ποτέ δεν είναι σίγουρο πως  μια επιτυχημένη απονεύρωση θα μας διατηρήσει το δόντι όλη μας τη ζωή. Γι΄ αυτό και είναι σημαντικό, να μας ελέγχει τακτικά το στόμα ο οδοντίατρος, ώστε να μη φτάνουμε στο σημείο να έχουμε ανάγκη την έσχατη λύση, την απονεύρωση.

Εξάλλου, σε πολλές χώρες όταν θέλουν να ελέγξουν το βιοτικό επίπεδο μιας κοινωνίας, λαμβάνουν υπόψη τους και το πόσα απονευρωμένα δόντια έχει κάθε κάτοικός της.

Αυτό και μόνο αποδεικνύει την ανάγκη της έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας, άρα και τη μεγάλη αξία της πρόληψης.

ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΙΤΙΔΑ

Περιοδοντίτιδα είναι  νόσος που προκαλεί την υποχώρηση των ούλων, αλλά και του οστού που στηρίζει τα δόντια. Τα δόντια φαίνονται να μικραίνουν, αρχίζουν να κουνιούνται και τέλος πέφτουν, ακόμα και με ένα απλό φτέρνισμα.

Το καλό στην όλη υπόθεση είναι το πόσο απίστευτα εύκολο είναι να μην πάθουμε περιοδοντίτιδα και το κακό, πως αν γίνουμε περιοδοντικοί ασθενείς κατά ένα τεράστιο ποσοστό θα καταλήξουμε με μασέλες ή στην καλύτερη περίπτωση με εμφυτεύματα, αφού πρώτα πληρώσουμε μια περιουσία στους οδοντίατρους και αφού περάσουμε πολλές ώρες ταλαιπωρίας για την θεραπεία της, που συνήθως απλά καθυστερεί το «τέλος».

Ο τρόπος αποφυγής απλός. Δύο τρίλεπτα βουρτσίσματα την ημέρα, καθόλου ή ελάχιστο κάπνισμα και ένας έλεγχος – καθαρισμός από τον οδοντίατρο κάθε 9 – 12 μήνες.

Ο καθαρισμός αφαιρεί κυρίως την πέτρα, αλλά και τις χρωστικές από τα δόντια μας. Οι χρωστικές είναι κυρίως αισθητικό πρόβλημα, αλλά βοηθάει στον σχηματισμό της πέτρας η οποία σχηματίζεται από τα ιόντα ασβεστίου που περιέχει φυσιολογικά το σάλιο μας.

Η πέτρα επηρεάζει με την παρουσία της τα ούλα, τραυματίζοντάς τα, ενώ τα μικρόβια βρίσκουν ιδανικές συνθήκες για τον πολλαπλασιασμό τους μέσα και πάνω σε αυτήν. Συγκρατώντας λοιπόν υπολείμματα τροφής μέσα στο στομα μας, στην ουσία ταίζουμε τα μικρόβια. Κάνοντας τα πράγματα ακόμα χειρότερα, τόσο για την άμυνά μας, όσο και για την εικόνα μας, αφού κανείς δεν θέλει ένα στόμα γεμάτο μαυρίλα που μυρίζει από μακριά. Κόστος, γύρω στα 100 € το χρόνο.

Η άλλη περίπτωση, η θεραπεία της δηλαδή, χειρουργεία επί χειρουργείων, με κόστος 20 έως 30 φορές μεγαλύτερο από αυτό της πρόληψής της.  Διαλέγετε και παίρνετε.

Με άλλα λόγια η αμέλεια και η μη θεραπεία μιας απλής ουλίτιδας, είναι αυτή που μας οδηγεί τελικά στην περιοδοντίτιδα και όχι η συνηθισμένη στην Ελλάδα δικαιολογία του «δεν είχα ποτέ καλά δόντια». Τα χειρότερα δόντια να μας έχουν κληρονομήσει οι γονείς μας, με τη σωστή φροντίδα και τα μέσα που υπάρχουν πια στην οδοντιατρική, μπορούμε να τα κρατήσουμε για πάντα.

Η εξέλιξη λοιπόν της ουλίτιδας, είναι συνήθως αυτή που μας οδηγεί στην περιοδοντίτιδα, κοινώς τα ούλα που ενώ ματώνουν (φωνάζοντας πως θέλουν θεραπεία), εμείς τα αγνοούμε.

Αν τελικά φτάνουμε στο να έχουμε διαγνωσμένη περιοδοντίτιδα, δεν πρέπει ακόμα να απογοητευόμαστε. Πρόκειται για μία νόσο συνήθως πολύ αργής εξέλιξης, γεγονός που μας δίνει μεγάλο χρόνο αντίδρασης.  Ποια πρέπει να είναι λοιπόν αυτή η αντίδρασή μας ?

Πρώτα απ΄ όλα καλός και σωστός καθαρισμός των δοντιών μας από τον οδοντίατρο, επίσκεψη σε περιοδοντολόγο, ο οποίος θα κρίνει την βαρύτητα της κατάστασης και θα αποφασίσει αν χρειάζεται είτε συντηρητική είτε χειρουργική θεραπεία.

Μπορεί ακόμα να χρειαστούμε και τη βοήθεια ορθοδοντικού με σιδεράκια.

Όμως αυτό δεν είναι ούτε στο ελάχιστο αρκετό. Το πιο σοβαρό είναι να αλλάξουμε παντελώς συμπεριφορά ως προς το στόμα μας. Οφείλουμε να βγάλουμε από τη ζωή μας τις αιτίες που προκάλεσαν την περιοδοντίτδα:

Ø      Τσιγάρο, πρώτα απ΄ όλα.  Αν είστε από αυτούς που όταν σας λένε να κόψετε το τσιγάρο απαντάτε ότι δεν μπορείτε, τότε δικό σας το πρόβλημα και οι μασέλες.

Αν πάλι απαντάτε πως δεν το κόβετε γιατί σας αρέσει, τότε ελπίζω να σας αρέσουν και οι μασέλες.

Όπως και να έχει το θέμα, αν έχετε σκοπό να ασχοληθείτε με το στόμα σας, τότε θα χαρείτε για πολλά χρόνια ακόμα τα δικά σας δόντια. Αν ελάχιστα το αγνοήσετε είπαμε…. Μασελίτσες.

Η περιοδοντίτιδα είναι μία νόσος που δεν επιτρέπει άλλη αμέλεια. Ακόμα και μετά την εντατική θεραπεία της, εάν επαναπαυτούμε, θα επανέλθει με χειρότερα αποτελέσματα. Θέλει συνεχή φροντίδα από το «θύμα» και συνεχή παρακολούθηση από τον οδοντίατρο. Δεν είναι κάτι που το ξεπερνάς μία φορά και δεν ξανασχολείσαι  μαζί του.

Ας μην ξεχνάμε ότι ποσοστό μεγαλύτερο του 80% των δοντιών που χάνονται παγκοσμίως, χάνονται από περιοδοντίτιδα.

Ø      Φάρμακα για τα οποία θα μας ενημερώσει ο γιατρός μας σχετικά με το αν ευθύνονται για την περιοδοντίτιδα.

Ø      Παύουμε να πηγαίνουμε στον οδοντίατρο όταν απλά μας θυμίζει κάποιος ότι μυρίζει το στόμα μας, αλλά πηγαίνουμε όποτε μας έχει πει ο οδοντίατρος.

Ø      Βούρτσισμα καθημερινά, σύμφωνα με τις υποδείξεις του γιατρού.

Παύει το «ξέχασα να τα βουρτσίσω»,   «γύρισα πολύ αργά απ΄ τη δουλειά»,   «ξυπνάω πολύ πρωϊ και δεν προλαβαίνω» κ.τ.λ.

Ή τα αλλάζετε ΟΛΑ αυτά, ή καλωσορίζετε τις μασέλες σας.  Η επιλογή δική σας.